การวางแผนการเงิน มีบทบาทและความสำคัญที่ทำให้เกิดความมั่นคงทางการเงิน ความมั่นคงในการดำเนินชีวิต และอิสระภาพทางการเงินในอนาคต ตลอดจนสามารถตอบสนองความต้องการและเป้าหมายเฉพาะของแต่ละบุคคลได้ อย่างไรก็ตามในปัจจุบันบุคคลส่วนใหญ่ละเลยและไม่ได้ให้ความสำคัญกับการวางแผนการทางการเงินเท่าที่ควร ทั้งนี้เป็นผลเนื่องมาจากปัจจัย ที่สำคัญ 2 ประการ คือ ปัจจัยทางด้านสถานภาพหรือฐานะทางการเงิน และปัจจัยทางด้านความเชื่อและทัศนคติที่ผิด ทำให้ไม่สามารถบรรลุถึงเป้าหมายทางการเงิน ตามที่ต้องการได้ หรือในกรณีที่ร้ายแรงอาจก่อให้เกิดความสูญเสียทางการเงินหรือโอกาสในการหารายได้ สำหรับใช้จ่ายในการดำรงชีพทั้งของตนเองและของผู้ที่อยู่ในอุปการะ นอกจากนี้ในระยะยาวอาจทำให้บุคคลดังกล่าวต้องประสบกับปัญหาความยากลำบากในการดำรงชีวิตในบั้นปลายของชีวิตหรือหลังเกษียณอายุได้

ทั้งนี้องค์ประกอบของแผนการเงิน ซึ่งเกิดจากการบูรณาการแผนทางการเงินในหลากหลายด้านเข้าด้วยกันที่ประกอบด้วย การจัดทำงบการเงิน งบประมาณส่วนบุคคลและการจัดการกระแสเงินสด การวางแผนการลงทุน การบริหารความเสี่ยงและการวางแผนการประกัน การวางแผนเพื่อวัยเกษียณ และการวางแผนภาษีและมรดก โดยกระบวนการในการวางแผนทางการเงิน ประกอบด้วย 6 ขึ้นตอน คือศึกษาและวิเคราะห์ความต้องการและเป้าหมายของผู้รับคำปรึกษา หลังจากนั้นจะต้องมีการเก็บรวบรวมข้อมูล ซึ่งจะนำไปสู้กระบวนการวิเคราะห์ข้อมูลเพื่อจัดทำและนำเสนอแผนทางการเงินต่อผู้รับคำปรึกษา ก่อนที่จะมีการนำแผนทางการเงินที่ผู้รับคำปรึกษาเห็นชอบไปลงมือปฎิบัติ และในขั้นสุดท้ายจะต้องมีการทบทวนและตรวจสอบแผนทางการเงินอย่างสม่ำเสนอ เพื่อให้แผนทางการเงินดังกล่าวทันสมัยและสอดคล้องกับปัจจัยแวดล้อมที่มีการเปลี่ยนแปลงอยู่ตลอดเวลา

ดังนั้นนักวางแผนการเงินจึงต้องเข้าใจความหมายและความสำคัญของการวางแผนการเงิน บทบาทและหน้าที่ของนักวางแผนการเงิน บุคคลที่เกี่ยวข้องและองค์ประกอบของการวางแผนทางการเงิน เพื่อให้การวางแผนการเงินมีประสิทธิภาพสูงสุด

หลักสูตรการวางแผนการเงินCFP (CERTIFIED FINANCIAL PLANNER) หรือ การอบรม CFP แบ่งเนื้อหาการเรียนรู้เป็น 6 ชุดวิชา ได้แก่

ชุดวิชาที่ 1 พื้นฐานการวางแผนการเงิน ภาษี และจรรยาบรรณ (Foundation of Financial & Tax Planning)

ชุดวิชาที่ 2 การวางแผนการลงทุน (Investment Planning)

ชุดวิชาที่ 3 การวางแผนการประกันภัย (Insurance Planning)

ชุดวิชาที่ 4 การวางแผนเพื่อวัยเกษียณ (Retirement Planning)

ชุดวิชาที่ 5 การวางแผนภาษีและมรดก (Tax and Estate Planning)

ชุดวิชาที่ 6 การจัดทำแผนการเงิน (Financial Plan Construction)